W 180. rocznicę urodzin Edwarda Griega

 

W bieżącym roku obchodziliśmy 180 rocznicę urodzin Edwarda Griega. Ten najbardziej rozpoznawalny i ceniony norweski kompozytor urodził się w Bergen 15 czerwca 1843 roku. Charakterystyczne motywy niektórych jego kompozycji znane są na całym świecie. Należy do nich np. muzyka do dramatu Henryka Ibsena pt. „Peer Gynt” czy słynny Koncert fortepianowy a-moll op. 16, który zabrzmi w wykonaniu utalentowanej pianistki młodego pokolenia Aleksandry Świgut i orkiestry Polskiej Filharmonii Sinfonia Baltica im. Wojciecha Kilara pod batutą maestro Marka Wroniszewskiego. Oprócz koncertu fortepianowego wykonana zostanie również IV Symfonia e-moll op. 98 Johannesa Brahmsa - ostatnia w dorobku tego wielkiego niemieckiego romantyka.

 

Oryginalny idiom stylistyczny Edwarda Griega, łączący folklor norweski z wyrafinowaną aurą brzmieniową epoki późnego romantyzmu jest rozpoznawalny już od pierwszych dźwięków jego utworów. Właśnie to połączenie zainspirowało Hansa von Bülowa do określenia norweskiego kompozytora mianem „Chopina Północy”. Oczywiście, genialni twórcy zawsze tworzą swoje własne artystyczne uniwersum. Jak mawiał Artur Rubinstein „...nie można porównywać geniuszy – np. Mozart – to cały świat, Beethoven – to również cały INNY świat”. Jednak w opinii o artystycznym pokrewieństwie Griega i naszego największego kompozytora jest ziarno prawdy. Łączy ich specyficzna instrumentalna „maestria”, muzyczna elegancja, genialna kreatywność pozwalająca na tworzenie prawdziwych „przebojów” muzyki klasycznej - utworów jednocześnie wyrafinowanych i przystępnych.

Takim właśnie dziełem jest Koncert fortepianowy a-moll op. 16, stworzony przez zaledwie 25-letniego kompozytora. Po premierze w Lipsku spotkał się on z krytyką spowodowaną właśnie ową przesadną, zdaniem wielu, inspiracją muzyką Schumanna, Liszta i Chopina. Jednak ostatecznie romantyczna siła wyrazu, oryginalność norweskiego folkloru i szlachetna prostota uczyniły z tego utworu jeden z najbardziej znanych koncertów na instrument solowy z orkiestrą.

 

Johannes Brahms – Symfonia e-moll op. 98

Sztuka epoki romantyzmu jest w powszechnym odbiorze spontanicznym i żywiołowym wyrazem uczuć twórcy. Artystyczne credo Johannesa Brahmsa nie potwierdza tej obiegowej opinii. Zwykł on mawiać iż „…bez solidnego rzemiosła inspiracja to tylko trzciną chwiejącą się na wietrze”.

Już niektórzy spośród jego współczesnych dostrzegali wyjątkową rolę kompozytora w specyficznej „sztafecie pokoleń” wielkich geniuszy muzyki niemieckiej, którą otwierał Bach, kontynuował Beethoven i zamykał właśnie Brahms.

Ostatnia z czterech symfonii - e-moll op. 98 ukończona została w roku 1885, a jej prawykonanie odbyło się w Meiningen pod kierunkiem kompozytora. Dzieło składa się z czterech części: 1. Allegro non troppo, 2. Andante moderato, 3. Allegro giocoso, 3. Allegro energico e passionato.

Już od otwierającego symfonię tematu opartego na motywach opadających interwałów tercji i seksty kompozytor wprowadza słuchacza w medytacyjny nastrój pełen skupienia - wyczuwamy tu wyraźne pokrewieństwo z barokową muzyczną retoryką Bacha. Skojarzenie to potwierdza on raz jeszcze opierając finał swojej czwartej i ostatniej symfonii na temacie kantaty „Nach dir, Herr, verlanget mich” („za Tobą, Panie, tęskni moja dusza”). Tym hołdem dla swojego poprzednika – genialnego kantora z Lipska - Johannes Brahms zamyka swoją twórczość symfoniczną.

 

Wystąpią:

Aleksandra Świgut - fortepian

Marek Wroniszewski - dyrygent

Orkiestra Polskiej Filharmonii Sinfonia Baltica im. Wojciecha Kilara

 

Program:

Edward Grieg - Koncert fortepianowy a-moll op. 16 

Johannes Brahms - IV Symfonia op.98 e-moll 

 

Koncert objęty patronatem honorowym Ambasady Królestwa Norwegii

 

ALEKSANDRA ŚWIGUT

Aleksandra Świgut, pianistka, solistka i kameralistka, doktor sztuk muzycznych, pedagog Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. 

Według krytyków jedna z najbardziej wyrazistych osobowości sceny muzyki klasycznej. 

Laureatka 17. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Edwarda Griega w Bergen oraz nagród specjalnych: nagrody publiczności i orkiestry oraz prestiżowej nagrody Steinway Prizewinners Concert Network.  

Jako propagatorka wykonawstwa na fortepianach historycznych zdobywa laur II nagrody na Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim na Instrumentach Historycznych w Warszawie.  Półfinalistka Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Artura Rubinsteina w Tel Avivie, uczestniczka XVIII Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego w Warszawie (2021) oraz laureatka licznych młodzieżowych międzynarodowych konkursów pianistycznych (m.in. w Ettlingen, Nowym Orleanie i Enschede). 

Solistka najbardziej prestiżowych festiwali muzycznych m.in. Chopin i Jego Europa, Chopin Festival Nohant, Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, Chopin a Paris Festival, Międzynarodowy Festiwal Chopinowski w Dusznikach Zdroju, Midis-Minimes Festival w Brukseli, Chopin Genève Festival, Cremona Festival, Ascoli Piceno Festival, Festiwal Eufonie w Pradze, Paderewski Festival w Raleigh (USA) i innych.

Artystka jest częstym gościem elitarnych europejskich zespołów w tym Bergen Philharmonic Orchestra, Helsingborg Symphony Orchestra, Sinfonia Varsovia, Orkiestra XVIII Wieku, Netherland Symphony Orchestra, AUKSO, Orkiestra Akademii Beethovenowskiej, Sinfonietta Cracovia, {oh!} Orkiestra Historyczna, Orkiestrą Filharmonii Szczecińskiej, Filharmonii Narodowej w Warszawie, Filharmonii Łódzkiej, Filharmonii Opolskiej, Filharmonii Krakowskiej, Filharmonii Bałtyckiej i innych, współpracując z wybitnymi dyrygentami takimi jak Lawrence Foster, Maxime Pascal, Aleksandr Marković, Zoi Tsokanou, Marek Moś, Johannes Gustavsson, Grzegorz Nowak, Paweł Przytocki i inni.

Artystka ma w w swoim dorobku trzy płyty: „Portrety Natury” nagraną wspólnie z Michałem Klauzą i Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej dla wytwórni Orphèe Classics, płytę z utworami Fryderyka Chopina oraz własną kompozycją, wykonaną na fortepianie historycznym Erard 1858, wydaną przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina oraz płytę z twórczością Witolda Maliszewskiego nagraną wspólnie z Przemysławem Neumannem i Orkiestrą Filharmonii Opolskiej dla wytwórni DUX. W autorskich programach występuje także z siostrą Agnieszką Świgut - skrzypaczką Królewskiej Opery Sztokholmskiej oraz w wielu formacjach kameralnych m.in. z wiolonczelistą Marcinem Zdunikiem, z którym w 2018 roku nagrała płytę z utworami Roberta Schumanna.

Stypendystka Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci (2003-2010), który aktualnie wspiera jej działalnością pedagogiczną. Wielokrotna stypendystka Ministerstwa Kultury, Fundacji im. Franciszka Wybrańczyka, niemieckiej Fundacji Jutting, stypendium Młodych Naukowców oraz Stypendium Młoda Polska. 

Absolwentka Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, Akademii Muzycznej w Katowicach, Gdańsku oraz Guildhall School of Music and Drama w Londynie.

 

MAREK WRONISZEWSKI

Związany z Polską Orkiestrą Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa od października 2017 r., początkowo jako asystent dyrygenta, następnie kierownik orkiestry i zastępca dyrektora. Asystował wielu wybitnym dyrygentom, takim jak: Michaił Jurowski (nagranie i współczesne światowe prawykonanie opery Antona Rubinsteina Mojżesz), Gabriel Chmura, Mirosław Jacek Błaszczyk, Tadeusz Kozłowski, Andrzej Borejko, Piotr Gajewski. Współpracuje także z wieloma solistami, m.in. Zakhar Bron, Vadim Repin, Piotr Pławner, Kevin Kenner, Krzysztof Meisinger, Klaudiusz Baran, Joanna Marcinkowska.

Półfinalista i laureat nagród dla najlepszego polskiego uczestnika na X Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach oraz finalista VI Ogólnopolskiego Konkursu Młodych Dyrygentów w Białymstoku. Współpracuje z Filharmonią Śląską, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, Filharmonią Krakowską, Filharmonią Lubelską, Filharmonią Świętokrzyską, Orkiestrą Symfoniczną Uniwersytetu Muzycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Orkiestrą Symfoniczną w Zamościu, Polską Filharmonią Sinfonia Baltica, Toruńską Orkiestrą Symfoniczną.

W 2016 r. wraz z orkiestrą Capella Thoruniensis nagrał płytę z utworami Artura Banaszkiewicza. Studia z dyrygentury symfoniczno-operowej rozpoczął w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, w której otrzymał licencjat w klasie prof. Elżbiety Wiesztordt, następnie ukończył z wyróżnieniem studia magisterskie w Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie kształcił się w klasie prof. Mirosława Jacka Błaszczyka. Ponadto uzyskał dyplomy magistra sztuki w specjalnościach fortepian i fagot w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. W 2017 r. został uhonorowany Medalem Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków „Za zasługi dla muzyki polskiej”.